Âm nhạc chữa lành “chính trị” của một thành phố nhỏ!
Belfast được biết đến là một thành phố bị chia rẽ sâu sắc bởi tôn giáo và tín ngưỡng khác biệt. Nhưng thật kỳ lạ, những người trẻ tuổi đa tôn giáo từ Đạo Công giáo cho đến Đạo Tin lành (vốn là Hai đạo giáo cực kỳ mâu thuẫn xảy...
Belfast được biết đến là một thành phố bị chia rẽ sâu sắc bởi tôn giáo và tín ngưỡng khác biệt. Nhưng thật kỳ lạ, những người trẻ tuổi đa tôn giáo từ Đạo Công giáo cho đến Đạo Tin lành (vốn là Hai đạo giáo cực kỳ mâu thuẫn xảy ra). Họ đã cùng chơi nhạc tại Trường Âm nhạc Truyền thống Mùa hè Belfast kéo dài trong vòng một tuần.
Từ âm thanh của tiếng kèn túi vang vọng trong Nhà thờ St.Anne ở Belfast, đến buổi hòa nhạc đầu tiên của âm nhạc Ailen và Scotland ở phía đông Belfast. Những bạn nhỏ chơi đàn banjo ở lứa tuổi tiểu học tự biểu diễn ở quán rượu, thành phố ngày càng náo nhiệt với thanh âm của tiếng nhạc truyền thống. Hơn 500 người ở mọi lứa tuổi tham gia các lớp học hè để học nhạc, hát và khiêu vũ truyền thống, và có hàng ngàn người khác tham dự các buổi nói chuyện, phiên họp và buổi hòa nhạc.
Nghệ sĩ vĩ cầm kiêm gia sư dạy hè Martin Dowling, (người có nhiều năm kinh nghiệm nghiên cứu về âm nhạc truyền thống và tiến trình hòa bình). Ông kể từ trước tới giờ, ở thành phố này nồng nặc mùi chính trị, sự chia rẽ xuất phát từ những năm 1970. “The Troubles đã đẩy âm nhạc truyền thống ở Belfast vào những không gian ẩn dật, tách biệt hơn và mặc dù luôn có những người theo đạo Tin lành chơi nhạc truyền thống, nhưng một thế hệ những người theo đạo Tin lành ở thành thị đã từ chối nó như một thứ chỉ dành riêng cho Công giáo.” Trong khi đó, ở phần còn lại của Ireland đã có sự bùng nổ về mức độ phổ biến của âm nhạc truyền thống với các nhóm nhạc nổi lên như Chieftains, Planxty và Bothy Band, cùng với sự xuất hiện của các lễ hội, các trường học mùa hè hàng năm đã trở thành một phần quan trọng trong việc khuyến khích và nuôi dưỡng văn hóa chơi nhạc cụ, múa hát truyền thống.
Ngay từ những ngày đầu tiên, với tình hình xã hội rạn nứt và đầy những mâu thuẫn tại đây, ông Morgan và ông O’Connor đã là những lá cờ tiên phong trong việc xây dựng và hàn gắn mối quan hệ này bằng âm nhạc. Chính ông Ray Morgan là người đã có ý tưởng về một ngôi trường tương tự ở Belfast, và là người cùng với ông Dónal O’Connor – một người chơi vĩ cầm, nhà làm phim và hiện là giám đốc nghệ thuật của sự kiện – đã biến ý tưởng đó thành hiện thực vào năm 2015. Họ đã cùng nhau tổ chức những lớp học nhỏ tại nhà thờ và Đại học Ulster – nơi được coi là không gian trung lập. “Âm nhạc truyền thống bị đánh giá thấp so với phía nam và tôi nghĩ điều này sẽ giúp thay đổi điều đó” Song song đó, chính ông O’Connor mô tả việc mở rộng khả năng tiếp cận âm nhạc với tất cả mọi người trong thành phố chính là yếu tố chính của hoạt động này.
Một vấn đề quan trọng nữa đó là chi phí cho các lớp học, với những người đến cái ăn còn chưa lo đủ thì nghĩ đến việc được học và trải nghiệm những lớp học âm nhạc đã là một điều xa xỉ. Ông Morgan đã thấu hiểu những hoàn cảnh đó và tài trợ cho những người trẻ yêu thích và có tiềm năng về âm nhạc. Từ đó, một thế hệ thanh niên của thành phố nhỏ, không phân biệt màu da, sắc tộc, không phân biệt Tôn giáo, tín ngưỡng,…Tất cả những người đến đây đều mang một niềm tin và tình yêu tới âm nhạc. Họ được học cùng với những người có cùng sở thích và đam mê giống họ
Đối với họ, những rào cản mà người khác nhìn thấy đơn giản là không tồn tại. Vài trăm người chơi sáo (âm nhạc truyền thống ở Belfast) đã hưởng ứng cuồng nhiệt tại một buổi hòa nhạc sáo và huýt sáo – một trong những buổi hòa nhạc hàng đêm của TradFest.
Hầu hết những người biểu diễn là nhạc sĩ địa phương, chơi theo phong cách địa phương mạnh mẽ và sắc sảo, khán giả được truyền cảm hứng rõ ràng bởi những gì họ nghe thấy. Như một người chơi sáo trẻ nói “Tôi cảm thấy như TradFest đã làm nổi bật những gì Belfast mang lại với tư cách là một sân khấu âm nhạc truyền thống – và đã mang đến những nhạc sĩ trẻ Belfast giỏi nhất.” Hay như ông Morgan nói:
“Bằng cách nhỏ bé, thông qua âm nhạc, chúng tôi đang góp phần xây dựng cầu nối giữa các cộng đồng.”